15 października uczniowie klasy 8 a PZSP w Olszance wyruszyli na wyjątkową i pouczającą wycieczkę do Auschwitz – miejsca, które na zawsze wpisane jest w historię świata jako symbol zła i cierpienia. To podróż, która miała na celu nie tylko poznanie faktów historycznych, ale także głębokie zrozumienie tragedii, jaka się tam rozegrała.
Zapoczątkowane przez nazistów prześladowania Żydów rozpoczęły się w 1933 roku, kiedy to pierwszy etap narastającej przemocy i dyskryminacji dał początek tragedii, która kulminację znalazła w Holokauście, a w Auschwitz dopełniła się jej apokalipsa.
Na początku wizyty uczniowie stanęli przed bramą z napisem „Arbeit macht frei”. To symboliczny moment, gdy wszyscy przechodzili przez tę bramę, zdając sobie sprawę, że wchodzą w miejsce, które było świadkiem niewyobrażalnych cierpień i zbrodni, stało się największym cmentarzem świata. To wejście do obiektu, który wymagał od nich refleksji i szacunku.
Kolejnym etapem była wizyta na terenie obozu 1, gdzie uczniowie mieli okazję zwiedzić miejsce, w którym rozgrywała się najbardziej dramatyczna część historii Auschwitz. Podczas spaceru zobaczyli różne wystawy, które przedstawiały losy osadzonych. Na zdjęciach i ekspozycjach widzieli fotografie więźniów – ludzi różnego wieku, różnych narodowości, często z wyraźnymi śladami przemocy, cierpienia, rezygnacji, ale i woli walki na twarzach. Uczniowie poznali proces ich rejestracji i oznaczania – mechanizmy dehumanizacji, które służyły utrzymaniu kontroli nad więźniami. To doświadczenie pozwoliło im zrozumieć, jak okrutne i zorganizowane były procedury gnębienia i degradacji człowieka.
Wystawy z pasiakami, okularami, butami więźniów, przedmiotami codziennego użytku ukazywały brutalność systemu obozowego. Pasiaki, które więźniowie musieli nosić na co dzień, wytatuowane numery, stały się symbolem utraty tożsamości, Okulary i buty, podpisane walizki będące osobistymi rzeczami więźniów, przypominały o ludziach, którzy stracili wszystko – swoje życie, rodziny, godność.
Po zwiedzeniu głównej części obozu, grupa udała się do Brzezinki – miejsca, które stanowiło część obozu, ale miało swoją odrębną historię. Tam ósmoklasiści mogli zobaczyć, jak wyglądało życie w barakach, gdzie więźniowie przebywali w skrajnych warunkach – w ciasnocie, braku jedzenia, ogrzewania i opieki. Spacerując po tym miejscu, uczniowie mogli wyobrazić sobie codzienność ludzi, którzy tam mieszkali, cierpiących z powodu głodu, chorób i brutalności strażników. Ich życie zostało sprowadzone do wegetacji.
Kolejnym etapem był udział w warsztatach zorganizowanych w ramach Pobytów Studyjnych „ Zrozumieć Auschwitz” pod hasłem „Sport w Auschwitz”. Sport kojarzy się wszystkim z relaksem, budowaniem charakteru, tężyzny fizycznej, rywalizacją. Z jego wypaczoną przez nazistów wizją mieli do czynienia osadzeni w obozie. Sport służył im jedynie do gnębienia więźniów, zaspokajania morderczych zapędów i prymitywnych rozrywek. Upokarzali więźniów, każąc im walczyć na śmierć i życie, a stawką w tej walce była kromka suchego chleba.
Wizyta w Auschwitz była dla uczniów nie tylko lekcją historii, ale także próbą zrozumienia skali ludzkiego cierpienia i konieczności pamiętania o tych wydarzeniach. To doświadczenie na zawsze pozostanie w ich pamięci, przypominając o potrzebie szanowania każdego człowieka i przeciwdziałania wszelkim formom przemocy i nienawiści.
Ta wycieczka była ważnym krokiem w kształtowaniu młodych ludzi, którzy mają być świadomi swojej historii i wyciągać z niej nauki na przyszłość. Pamięć o Auschwitz to nie tylko historia – to obowiązek, by nigdy więcej nie dopuścić do powtórzenia się takich zbrodni.
Podsumowując, historia Auschwitz jest tragicznym świadectwem skali zła, jakie może wyniknąć z obojętności i braku reakcji na prześladowania. Przesłanie, które pozostawił po sobie Marian Turski, przypominając o przykazaniu 11 – „Nie bądź obojętny” – nabiera szczególnego znaczenia w kontekście naszej historii. To ważne, byśmy pamiętali o tym, jak istotne jest reagować na wszelkie przejawy niesprawiedliwości i nietolerancji, aby zapobiegać powtórzeniu się takich dramatów w przyszłości. Przede wszystkim szacunek dla każdego człowieka, bez względu na pochodzenie, wyznawane wartości czy poglądy, wrażliwość i aktywne działanie to nasza tarcza przeciwko powtórnemu pojawieniu się zła i przemocy wobec innych.
Tekst Adriana Gall
Fotografie wykonała Beata Kuna.
